Wij kunnen in deze bijzondere tijd niet om het virus heen.
Het virus roept bij de overheid een groot aantal maatregelen op om de burgers te beschermen tegen besmetting en de kans op ziekte en sterven te verminderen.
Een van de zaken die mij met betrekking tot het corona opvallen, is de manier waarop mensen er over praten, het taalgebruik.
Het begint met: ”We moeten het virus er onder krijgen” en “we moeten het virus de baas worden”. De onderliggende grondgedachte is die van de ouderwetse hiërarchie. Wij zijn de baas en wij bepalen dat het virus zich ondergeschikt aan ons moet gedragen. Maar zo werkt het niet, denk ik dan bij mezelf.
In de zomer ging de beeldspraak rond van een opflakkerend vuur, dat we – zo gauw we het ontdekten – “uit moesten trappen”. Alsof kwajongens een fikkie hadden gestookt, dat een beetje uit de hand was gelopen en dat ze door het uit te trappen weer in bedwang kregen.
In oktober werd van “de grote hamer” gesproken. Dan denk je toch als nuchter mens even bij jezelf “doe even normaal”. Dat virus is zo microscopisch klein, dat het beeld van “de grote hamer” misschien wel sterk en stoer klinkt, maar vooral een wilde slag in de lucht is.
Medio december sprak mevrouw Neelie Kroes in het tv-programma Buitenhof dreigende taal: ”We zijn echt in een soort oorlogssituatie terechtgekomen. Iedereen zo snel mogelijk vaccineren!. Je moet ongewone beslissingen durven nemen en hopen dat het werkt. Stel een driemanschap samen – twee oud-zakenmensen en een oud-generaal – en geef hen carte blanche.” Toch denk ik niet, dat een dergelijk driemanschap het virus beter begrijpt en de situatie beter kent dan de huidige leiding/overheid. Het lijkt meer te beantwoorden aan het gevoel van “actie, harde actie!”
Het valt absoluut niet te ontkennen dat het virus wereldwijd een ingrijpend en in een serieus aantal gevallen ook een aangrijpend fenomeen is. Wanneer je ziek wordt blijkt het met heel verschillende ziekteverschijnselen gepaard te gaan en het vertoont vaak een veel complexer beeld dan “iets meer dan een gewone verkoudheid”. En tegelijk is het bij sommige mensen inderdaad “niet veel meer dan een gewone verkoudheid”
Laatst hoorde ik iemand zeggen: ”Maar ik wil hier toch echt niet ziek van worden”. Wat zou dat mooi zijn, wanneer een krachtige wil dit resultaat zou hebben, maar helaas – of misschien wel gelukkig -, we weten wel beter. Bazige, agressieve of oorlogstaal resulteert eerder in een crisis, dan dat het ons dichter bij inzicht en een oplossing brengt.
Zou het niet veel passender zijn om met een blik van verwondering en op een liefdevolle wijze naar de wereld om ons heen te kijken dan vanuit de houding de baas te willen spelen of de oorlog te verklaren aan ziekte? Met een liefdevolle en eerbiedsgrondhouding valt er nog royaal genoeg te doen voor de mensen om ons heen en in de wereld waarin wij leven.
Te beginnen in deze tijd van het jaar en we kunnen nu de dagen gaan lengen, daar het hele komende jaar ook mee vooruit.
Koos van der Haak, januari 2021